Máy phát điện là nguồn cung cấp điện quan trọng của mỗi con tàu, vì vậy chúng cần được bảo dưỡng và đại tu thường xuyên để đảm bảo hoạt động hiệu quả và an toàn. Dưới đây là 10 trường hợp cảnh báo khả năng xảy ra hư hại đối với động cơ phát điện.

1. Âm thanh bất thường: Động cơ máy phát điện cho tàu bao gồm các bộ phận chuyển động và dao động liên tục. Các thiết bị phụ trợ kèm theo như bộ phận tăng áp, bơm phun… đều là bộ phận có vận tốc chuyển động cao, tạo ra nhiều âm thanh. Bất kỳ âm thanh bất thường nào, dù mờ nhạt đến đâu, cũng không bao giờ được bỏ qua. Trong trường hợp có âm thanh bất thường, phải dừng động cơ ngay lập tức và tiến hành xử lý sự cố.

2. Xuất hiện khói: Khi thấy khói bốc lên từ máy phát điện hoặc gần máy phát điện, phải dừng máy phát ngay lập tức. Không cần giảm tải bởi đây là tình huống vượt mức nguy hiểm. Cần sử dụng nút dừng khẩn cấp trên máy hoặc điều khiển từ xa. Khói có thể do ma sát giữa các bộ phận chuyển động, quá nhiệt, v.v.

3. Thông số dầu bôi trơn bất thường: Nếu nhiệt độ dầu bôi trơn tăng quá mức bình thường hoặc áp suất dầu giảm xuống dưới mức phù hợp, hãy dừng máy phát điện ngay lập tức để tìm ra sự cố, đó có thể là bộ làm mát dầu bôi trơn bị bẩn hoặc bộ lọc bị tắc. Chú ý, khi nhận thấy áp suất dầu giảm, không nên vội vàng chuyển sang bộ lọc dự phòng. Nếu bộ lọc dự phòng không được mồi và sẵn sàng sử dụng, có thể xảy ra các hư hỏng ổ trục lớn do kẹt chốt gió. Tốt hơn hết là dừng máy và sau đó thay bộ lọc dự phòng sau khi đã được mồi

4. Áp suất chênh lệch cao hơn: Áp suất chênh lệch là một thuật ngữ được sử dụng để đánh giá tình trạng của bộ lọc dầu bôi trơn bằng đo áp suất trước và sau bộ lọc. Sự khác biệt giữa áp suất trước và sau khi lọc được hiển thị bằng đồng hồ đo. Nếu chênh lệch áp suất nằm trong dải cao hơn, hãy dừng máy phát và chuyển sang bộ lọc dự phòng.

Trong nhiều trường hợp, máy phát điện được phép chạy ngay cả khi có cảnh báo chênh lệch áp suất được phát ra trong quá trình vận hành. Các kỹ sư thường không muốn mạo hiểm thay đổi bộ lọc khi máy đang vận hành vì có thể sẽ làm mất điện nếu bộ lọc hoạt động không chính xác. Do đó, họ thường thay bộ lọc sau khi vận hành. Tuy nhiên, đôi khi điều này khiến áp suất chênh lệch tăng thêm và áp suất dầu giảm đột ngột khiến máy phát điện bị gián đoạn giữa các chu kỳ vận hành. Hơn nữa rất có thể ta sẽ thấy các vụn kim loại nhỏ của trục khi tháo bộ lọc ra để làm sạch.

5. Chạy quá tốc độ: Máy phát điện là máy làm việc ở tốc độ cao và việc chạy quá tốc độ của động cơ máy phát điện đã dẫn đến nhiều vụ nổ. Nguyên nhân chủ yếu là do sự cố trong hệ thống nhiên liệu, cụ thể là bộ điều tốc bị trục trặc. Nếu máy phát điện đang chạy trên tốc độ định mức và vẫn không dừng, các kỹ sư phải dừng máy phát điện ngay lập tức để tránh tai nạn lớn sau đó sẽ tiến hành kiểm tra cacte và thay mới bu lông cuối đáy.

Sau khi đại tu, trong quá trình chạy thử máy phát điện nếu Speed droop của bộ điều tốc đã được thay đổi để đạt được tốc độ yêu cầu như đã nêu trong sách hướng dẫn. Có thể xảy ra trường hợp máy phát chạy quá tốc độ do cài đặt sai hoặc do giá nhiên liệu bị kẹt trong thời gian này. Các trường hợp không kiểm tra các te và không thay mới bu lông cuối đáy là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến hư hỏng ổ trục

6. Sự cố tại hệ thống cung cấp nước làm mát: nước làm mát giúp đảm bảo tất cả các bộ phận chuyển động ở nhiệt độ cao hoạt động trơn tru. Nếu không có nước làm mát do sự cố của máy bơm, máy phát điện phải được dừng ngay lập tức để tránh hư hỏng do quá nóng.

7: Đường ống rò rỉ: Nếu phát hiện thấy bất kỳ rò rỉ nào từ đường ống cấp nhiên liệu, dầu bôi trơn hoặc dẫn nước làm mát thì cần khắc phục ngay sau khi dừng máy phát điện. Lúc này việc siết chặt lại các đường ống để ngăn rò rỉ là cần thiết nhưng siết chặt quá mức có thể dẫn đến việc nhiên liệu và nước bị tắc nghẽn và phun mạnh ra ngoài, gây bỏng rát cho  người vận hành.

8. Máy rung khi chạy hoặc bu lông lỏng lẻo:  Rung lắc là một trong những nguyên nhân chính làm tăng tốc độ mài mòn của các bộ phận chuyển động. Nếu phát hiện thấy bu lông lỏng lẻo hoặc phát hiện thấy động cơ rung lắc lớn khi đang chạy thì phải dừng động cơ máy phát ngay lập tức để khắc phục.

9. Hệ thống báo động không hoạt động: Trong bất kỳ thời điểm nào, nếu phát hiện hệ thống cảnh báo máy phát điện không hoạt động, thì cần phải dừng máy ngay lập tức vì có khả năng đã xảy ra lỗi nhưng không được cảnh báo.

10. Có nước trong dầu: Nước bị lọt trong dầu sẽ làm giảm khả năng chịu tải của dầu, lâu dài sẽ ăn mòn và làm hỏng các bộ phận quan trọng của trục khuỷu và ổ trục. Trong trường hợp như vậy, máy phát điện phải được dừng để tìm ngay chỗ lọt dầu và thay mới hoặc lọc sạch dầu trước khi đưa máy phát điện hoạt động trở lại.

Ngoài những trường hợp kể trên, còn nhiều nguyên nhân khác khiến chúng ta phải dừng máy phát điện tàu ngay lập tức. Thường xuyên quan sát và chú ý mọi dấu hiệu bất thường là yếu tố quan trọng giúp tránh gặp phải những sự cố cho máy phát điện trên tàu, giúp tàu hoạt động hiệu quả và an toàn

Theo Marine Insight